عنصر آهن در طبیعت معمولا از خاک تامین می شود اما بسیار اتفاق می افتد که بعد از مدتی خاک زراعی و باغی از آهن فقیر شده و این کمبود آهن که اتفاقا یک اختلال تغذیه ای رایج در بسیاری از گیاهان زراعی هم محسوب می شود بسیاری از اوقات منجر به ضعف در کیفیت عملکردی سیستم زیستی گیاه می شود که لازم است توسط مکملهای رایج ، آهن مورد نیاز گیاه تامین و در دسترس آن قرار گیرد.
اما مکملهای غذایی که در بازار کشاورزی کشور موجود هستند به دو شکل کودهای کلات آهن و مکملهای آهن موجودند که هر دو حاوی عنصر آهن هستند و گیاهان برای رشد و توسعه به آن نیاز دارند ، اما کودهای کلات آهن اخیرا از محبوبیت بیشتری نسبت به مکملهای مرسوم آهن نزد کشاورزان برخوردارند و ما می خواهیم در ادامه به همین موضوع بپردازیم.
کلات و تفاوت آن با کودهای معمولی ؟
اکثرا نمی دانند کلات چیست و تفاوت کودهای کلاته با کودهای معمولی در کجاست و کودهای کلاته چه محاسن یا معایبی دارند؟
کلمه کلات (chalate) از واژه یونانی chele مشتق شده و مترادف با واژه Claw به معنای چنگ زدن و نگهداشتن چیزی توسط چنگال است. کلات سازی زمانی صورت می پذیرد که مولکولهای بزرگ مخصوص دارای چندین نقطه اتصال (مانند EDTA) با یک micro nutrient باند یا کوپل تشکیل می دهند .
فرم کلات یک عنصر که در این مقاله منظور شکل کلات شده عنصر آهن است در واقع فرمی حفاظت شده محسوب میشود و سایر عناصر که نقش پارازیت در خاک بازی می کنند و معمولا مانع از جذب آهن موجود در خاک میشوند ، قادر نیستند مزاحمتی در جذب آهن کلات شده ایجاد کنند، بنابراین فرمهای آهن کلات شده در مقایسه با فرم معمولی آن بسیار راحت تر و سریعتر توسط گیاه جذب می شود.
مکانیسم جذب عناصر در فرمهای کلات شده
بسیاری از عناصر ریز مغذی از جمله آهن ، زمانی که به فرم کلاته در بیایند بسیار بهتر از فرم معمولی شان در خاک توسط گیاه جذب می شوند. جذب بسیاری از عناصر توسط ریشه در نتیجه اختلاف بار الکتریکی عنصر با کانال های جذبی موجود در ریشه صورت می پذیرد. برای مثال آهنی که به فرم کلاته در آمده باشد پتانسیل بار بیشتری ایجاد خواهد کرد و در نتیجه بیشتر و بهتر از کانالهای ریشه عبور می کند.
معمولترین و اولین عامل کلات کننده در EDTA در کودهای مورد استفاده به صورت مصرف در خاک و همچنین به صورت محلول پاشی است . اما نکته مهم اینکه اگر ترکیبات در ph بالاتر از ۷ قرار گیرند ساختمانشان از بین می رود و باز می شوند.
محاسن کودهای آهن کلات شده :
1. ترکیب: کودهای کلات آهن معمولاً شامل فرمهای مختلفی از آهن هستند که به طور مستقیم توسط گیاهان قابل جذب هستند. این نوع کودها معمولاً دارای غلظت بالاتری از آهن هم هستند ، در حالی که مکملهای آهن معمولاً شامل فرمهای آهنی هستند که باید توسط میکروب‌های خاک به فرم قابل جذب برای گیاهان تبدیل شوند.
2. اثر بخشی: کودهای کلات آهن به دلیل دارا بودن فرم قابل جذب برای گیاهان، اثر بخشی بالاتری نسبت به مکملهای آهن دارند و می‌توانند بهبود رشد و توسعه گیاهان را بهتر از مکملهای آهن ایجاد کنند.
3. pH خاک: استفاده از مکملهای آهن ممکن است منجر به افزایش pH خاک شود، در حالی که کودهای کلات آهن این تأثیر را ندارند.
4. مقاومت گیاهان: استفاده از کودهای کلات آهن ممکن است به افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌های محیطی کمک کند، در حالی که مکملهای آهن معمولا این تاثیر را ندارند.
5. تأثیرات جانبی: استفاده از کودهای کلات آهن معمولاً منجر به عوارض جانبی کمتری نظیر افزایش هزینه‌های تولید یا رسوبات در خطوط آبیاری میشود که این موضوع در مورد کودهای کلات شده آهن کمتر و خفیف تر اتفاق می افتد .
6. اثر بر روی زنده‌مانی میکروب‌های خاک: استفاده از کودهای کلات آهن ممکن است به تقویت و زنده‌مانی میکروب‌های خاک کمک کند، در حالی که مکملهای آهن این تاثیر را ندارند.
با این حال، هر دو نوع محصول (کودهای کلات آهن و مکملهای آهن) دارای مزایا و معایب خود هستند و استفاده از هر یک باید با توجه به شرایط خاص خاک و گیاهان صورت گیرد.
کودهای کلات آهن کمپانی بیوفیلد اسپانیا یکی از برترین کودهای آهن کلات شده بازار کشاورزی کشور محسوب می شوند، برای مطالعه خواص و ویژگی های این کلات آهن اسپانیایی می توانید اینجا کلیک کنید .